تفاوت میکرو USB با USB-C چیست و کدام یک بهتر هستند؟

طی سالیان گذشته، درگاه میکرو USB طرفداران زیادی داشته و در دستگاه‌های زیادی مورد استفاده قرار گرفته است. گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و دستگاه‌های همراه دیگر همواره از این نوع درگاه برای شارژ کردن و یا انتقال داده‌ها استفاده می‌کنند.

اما همانطور که می‌دانید دنیای تکنولوژی دائم درحال تغییر و پیشرفت است و کابل و درگاه میکرو USB نیز از این قائده مستثنی نیستند. این فناوری نیز به کم‌کم درحال جایگزین شدن با فناوری‌های جدید بوده و امروزه به غیر از میکرو USB نام‌های دیگری مثل USB-C، USB Type-C یا USB 3.0 نیز به گوش می‌خورد. اما میکرو USB چیست و چه تفاوتی با تکنولوژی‌های جدیدتر دارد؟ مزایا و معایت آن چیست؟ فناوری‌های جدید‌تر چه مزایایی نسبت به میکرو USB دارند؟ چه زمانی شاهد منسوخ شدن میکرو USB و همه گیری USB type C خواهیم بود؟ با ما در ادامه این مطلب از مجله خبری تحلیلی پلازا همراه باشید تا به همه این سوالات پاسخ دهیم.

میکرو USB چیست؟

میکرو USB یا میکرو یو اس بی نسخه کوچک شده درگاه سریالی جهانی یا همان یو اس بی (USB) است. این درگاه به منظور اتصال گوشی‌های همراه و یا دستگاه‌های جمع و جور از جمله ام‌پی‌تری پلیر، دستگاه‌های جی‌پی‌‌اس، پرینترهای عکس و دوربین‌های دیجیتال مورد استفاده قرار گرفته است. این درگاه در سه نوع مختلف به نام‌های میکرو ای (Micro A)، میکرو بی (Micro B) و میکرو یو اس بی 3 (Micro USB3) عرضه شده است.

یو اس بی 3 میکرو از بسیاری جهات به میکرو B شباهت دارد، اما در آن نوعی فناوری اضافه شده که همین ویژگی باعث ارتقای سرعت یو اس بی 3 گردیده است.

تایپ سی یا USB-C چیست؟

یو اس بی تایپ سی یا USB-C نوعی استاندارد نوظهور برای شارژ و انتقال داده‌ها به شمار می‌رود که از زمان عرضه قرار بوده جایگزین همه درگاه‌های USB شود و در کامپیوتر و دستگاه‌های مشابه به کار رود. در حال حاضر، کاربرد USB Type C در لپ تاپ کاملا متداول بوده  و این استاندارد در جدیدترین مدل‌های لپ‌تاپ، گوشی‌های موبایل و تبلت‌ها مورد استفاده قرار گرفته و به زودی در تمامی دستگاه‌های الکترونیک، جایگزین رابط های دیگر خواهد شد.

کابل تایپ سی یا کابل Type-C امکان اتصال را برای دستگاه‌های USB با سرعت‌هایی برابر با USB 3.1 (برابر با 10 گیگابیت بر ثانیه و 20 ولت در 5 آمپر) را فراهم می‌کند. این میزان ظرفیت برای ارائه 100 وات برق که میزان انرژی کافی برای روشن کردن بسیاری از لپ‌تاپ‌های موجود در بازار است را فراهم می‌کند.

تفاوت میکرو یو اس بی با تایپ سی در چیست و چرا Type-C بهتر است؟

با تمام این تعاریف، امروزه، بیشتر تجهیزات الکترونیک دارای رابط میکرو USB هستند. در خیلی از گوشی‌های هوشمند اندروید، تبلت‌ها هنوز هم این رابط مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما با توجه به مزایای Type C ، حالا به نظر می‌رسد که زمان مرگ درگاه میکرو USB فرا رسیده باشد. به همین دلیل دیگر بهانه‌ای برای استفاده از استانداردهای قدیمی و اغلب منسوخ شده وجود ندارد. این مسئله در مورد دستگاه‌های بسیار رده‌بالا نظیر کیندل Oasis نیز صدق می‌کند، دستگاه‌هایی که از جمله محصولات پرچمدار تولیدکنندگان به شمار می‌روند و مشتریان پول زیادی را باید برای خریدشان صرف کنند.

اگر از هر کسی که در گوشی‌های اندروید پورت MicroUSB خود را به USB تایپ سی تغییر داده‌اند بپرسید، به شما می‌گویند که این نوع پورت‌ها بهتر هستند. مهم‌ترین ویژگی این پورت‌ها این است که آنها به شکلی طراحی شده‌اند که به صورت پشت و رو نیز قابل استفاده هستند. این پورت نیز همچون پورت لایتنینگ اپل به راحتی قابل نصب شدن در کامپیوتر حتی در تاریکی است.

اما این تنها یکی از ویژگی‌های مثبت آن است. بر خلاف پورت‌های قدیمی میکرو یو اس بی، یو اس بی تایپ سی برق، داده‌ها و ویدئو را به صورت همزمان می‌تواند انتقال دهد و پهنای باند آن برای برق و داده‌ها بسیار بسیار زیاد است. این مسئله با عرضه استاندارد جدید مورد انتظار است، اما USB تایپ سی همچنین از دیدگاه فیزیکی نیز گزینه‌ای کاملا مناسب و خواستنی است. اگرچه نرخ اتصال و جدا کردن آن حدود 10 هزار سیکل است (تعداد دفعاتی که USB وصل شده و بعد جدا می‌شود) که این عدد بسیار بیشتر است و جنس کابل آن نیز به گونه‌ای است که در درازمدت قطع نمی‌شود و مشکل پیدا نمی‌کند.

بهترین ویژگی کابل تایپ سی آن است که علاوه بر انعطاف‌پذیر بودن برای برق (100 وات حداکثر، که برای تمامی انواع لپ‌تاپ‌ها به جز مدل‌های بسیار بزرگ مناسب است)، داده‌ها و ویدیو (با رزولوشن 4K حتی با نیمی از باند آن که به داده‌های دیگر اختصاص دارد)، به گونه‌ای است که به زودی جایگزین پورت‌های MicroUSB و مدل‌های USB-A خواهد شد. اپل این کار را با مک‌بوک آغاز کرد، اما حالا هر نوع لپ‌تاپ که حداقل دو مدل پورت USB-C نداشته باشد، از رده خارج قلمداد می‌شود.

پس چرا میکرو USB هنوز وجود دارد؟

اگر بخواهیم صادق باشیم، باید بگوییم به خاطر آنکه ارزان‌قیمت است. به دلیل اینکه جهانی شدن آن از سال 2010 شروع شده، عملا حدود میلیاردها محصول از نوع MicroUSB در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرد و احتمالا صدها میلیون مدل جدید نیز هر ساله تولید می‌شود. با توجه به اقتصاد مقیاس این محصول، با قیمتی اندک برابر با چند دلار می‌توانید ده‌ها مدل از آن را خریداری کنید. تازه این قیمت برای مصرف‌کننده نهایی است و قیمت کابل‌ها و پورت‌های MicroUSB برای تولیدکنندگان عمده بسیار ارزان‌قیمت‌تر و احتمالا چند سنت در می‌آید.

اما ارزان قیمت بودن تنها دلیل کاربری گسترده پورت‌های MicroUSB‌ در دستگاه‌های بالارده، همچون کیندل Oasis و یا ماوس MX Master 2S ساخت شرکت لاجیتک (Logitech) یا ماوس بی‌سیم Turret ساخت Razer به شمار نمی‌رود. این مدل آخری همچنین دارای شارژ USB-C حتی روی کیبورد نیز هست. اگر صحبت از دستگاه‌های ارزان‌قیمت بود، این مسئله منطقی به نظر می‌رسید؛ به عنوان مثال، هدفون‌های مدل Soundcore Liberty Neo ساخت شرکت Anker با قیمت 50 دلار که دارای فناوری MicroUSB هستند را با هدفون‌های سامسونگ گلکسی بادز (با فناوری USB-C) با قیمت 130 دلار مقایسه کنید.

خیر، دلیل آنکه در دستگاه‌های جدید و رده‌بالا هنوز هم از استانداردهای قدیمی‌تر برای شارژ کردن استفاده می‌شود، آن است که این فناوری‌ها آن قدرها هم جدید نیستند. ابتدا بگذارید ماوس Razer را بررسی کنیم؛ این مدل نمونه‌ای کاملا مشابه با مدل بی‌سیم Mamaba است که چندین سال است در بازار عرضه می‌شود (و مدلی است که تاکنون چندین بار از روی آن مدلی جدیدتر و به‌روزتر ساخت شده است). شارژ کردن ماوس Turret از طریق USB-C، آن گونه که کیبورد انجام می‌دهد، به معنای آن است که Razer نمی‌تواند از پوسته Mamaba، صفحه مدار چاپی یا همان PCB یا کابل شارژ و یا بسیاری از تجهیزات گران‌قیمت خط تولید خود برای این سری محصول استفاده کند. حتی در سری محصولات ماوس 250 دلاری این شرکت و یا مجموعه کیبوردهای آنها، به صرفه نیست که برای محصولی این کار صورت گیرد.

توجه داشته باشید، هنگامی که شرکت لاجیتک، ماوس تخصصی و عمودی جدیدی برای سری محصولات MX ارائه کرد، USB-C را برای شارژ کردن مورد استفاده قرار داد، در حالی که برای مابقی محصولات این سری این اقدام صورت نگرفته است. بدنه و صفحه مدار چاپی ماوس جدید به معنای آن هستند که شرکت لاجیتک حالا دیگر می‌تواند هزینه‌های اضافی را به دلیل کامل جدید بودن محصول، جبران کند. محدودیت‌های مشابه احتمالا مایکروسافت را نیز بر آن داشته که از پورت‌های USB-C استفاده نکند و به جای آن USB-A دست و پاگیر و محدود را در مجموعه لپ‌تاپ‌های سری سرفیس پرو برای یک سری محصول دیگر نیز به کار بگیرد. این مسئله از نگاهِ مصرف‌کننده بسیار باعث عصبانیت است، اما شما نمی‌توانید کاری را انجام دهید.

انتقال و گذر کاربری از پورت‌های MiniUSB به MicroUSB که ده سال قبل اتفاق افتاد، چندان سخت به نظر نمی‌رسید، اما این مسئله پیش از آن بوده که میلیاردها دستگاه مجهز به سیستم‌عامل اندروید وارد بازار شوند و شاید نیازی نباشد که به ماوس‌های بی‌شمار موجود در بازار و همین طور کیبوردها، هدفون‌های بلوتوثی، بسته باتری‌های جدید و دیگر محصولات کوچک پلاستیکی استفاده کننده از میکرو USB اشاره‌ای کنیم. حال که دستگاه‌ها و تجهیزات الکترونیک بخشی از زندگی اساسی تمام انسان‌ها شده، تغییر دادن استاندارد به کندی و سختی صورت می‌گیرد.

تایپ سی چه زمانی فراگیر می‌شود؟

برای پاسخ دادن به این سوال باید گفت به زودی. درست همان طور که احتمالا خودتان متوجه آن شده‌اید، همین حالا این روند آغاز شده است. مجموعه محصولات سرفیس نوعی مثال واضح از این مسئله هستند: هنگامی که مایکروسافت محصولات هدفون کاملا جدید سرفیس خود را سال گذشته معرفی کرد، از درگاه‌های USB-C برای شارژ استفاده کرده بود. طراحان مایکروسافت به شکلی پیوسته، همین اقدام را با عرضه دسته بازی‌های ایکس‌باکس الیت ادامه دادند که اولین دسته‌بازی شرکت مایکروسافت با امکان شارژ USB-C بود. احتمالا باید متشکر نینتندو سوییچ باشیم که در آن یک پورت تکی USB-C برای شارژ، انتقال داده و ویدیو به کار رفته و همچنین از پورت‌های سی روی تجهیزاتی همچون دسته بازی Pro و PokeBall Plus برای سرعت بخشیدن این حرکت استفاده شده است. انتظار داشته باشید که هر دو دستگاه ایکس‌باکس و پلی‌استیشن در سری بعدی خود پورت‌های USB-C را ارائه دهند.

حتی دستگاه‌های ارزان‌قیمت نیز از قلم نیافتاده‌اند. مدل جدید محصول Raspberry Pi علی‌رغم همان قیمت 35 دلاری محصولات پیشین، دارای شارژر USB تایپ سی است. گوشی‌های ارزان‌قیمت از مدل‌هایی همچون Blu در دست تولید هستند که شما می‌توانید هدفون‌هایی با قیمت 20 دلار برای آنها تهیه کنید. پورت‌ها در حال تکامل و تغییر هستند.

اما این احتمال وجود دارد که شرکت اپل ما را در این مسیر بسیار رو به جلو حرکت دهد. این شرکت از فناوری USB تایپ سی برای انتقال برق، داده‌ها و ویدئو در مک‌بوک‌های سری 2015 استفاده کرد و به تازگی نیز به همان دلیل، تمامی پورت‌های لایتنینگ خود را در آیپد پرو به USB-C تغییر داد. شنیده‌هایی از فروشگاه‌های عرضه خدمات این شرکت حاکی از آن است که گوشی‌های آیفون امسال دارای فناوری USB تایپ سی خواهند بود و در نهایت شکاف بزرگ میان گوشی‌های پرچمدار اپل و محصولات لپ‌تاپ از بین رفته و برای اولین بار به ما کاربران اندروید و iOS نوعی استاندارد شارژ یکسان ارائه می‌کند.

پذیرش این مسئله برای طرفداران گوشی‌های اندروید بسیار سخت است، اما  مسیری که اپل در پیش گرفته، صنعت تجهیزات الکترونیک نیز آن را دنبال خواهد کرد. شارژ بی‌سیم تا سال 2017 نوعی محصول تجملی و خاص به شمار می‌رفت، تا حدی که شرکت گوگل در گوشی‌های سری پیکسل خود این فناوری را ارائه نکرده بود. تا اینکه شرکت اپل فناوری شارژ Qi را برای آیفون 10 به کار گرفت و ناگهان باعث شد تا فناوری شارژ بی‌سیم در سراسر دنیا به شکل گسترده‌ای مورد استفاده گیرد.

هنگامی که اپل USB تایپ سی را در صنعت موبایل مورد استفاده قرار دهد، خواهیم دید که کابل‎ها و دیگر تجهیزات این حوزه به ده‌ها میلیون می‌رسد و همین امر سبب می‌گردد تا این پورت‌های گران‌قیمت با بهایی به‌صرفه‌تر عرضه گردند. شاید این مسئله باعث شود تا پورت‌ها در همه محصولات با هر محدوده قیمتی با فرم‌فاکتورهای قدرتمندتری همچون مانیتورها و کامپیوترهای کامل عرضه گردند. در نهایت شاید با محصولات پورت دست و پاگیر MicroUSB خداحافظی کنیم و شاید تنها محصولات محدودی همچون اسپیکرهای هوشمند تنها با این پورت ارائه گردند.

به همین خاطر، بسیاری از کارشناسان عقیده دارند که به زودی دیگر هیچ کس دستگاه‌های فاقد درگاه‌های USB تایپ سی را مورد استفاده قرار نمی‌دهند و تولیدکنندگان باید دست بجنبانند تا در این حوزه از شرکت‌های برتر عقب نمانند.

تفاوت USB 3.0 با USB Type-C

اما علیرغم اینکه USB 3.0 و USB Type-C دو استاندارد کاملا متفاوت هستند، افراد زیادی آن‌ها را با یک دیگر اشتباه گرفته و یا حتی به تبدیل usb type-c به usb3 فکر می‌کنند. البته شاید با توجه به اینکه حرف C سویم حرف الفبای زبان انگلیسی بوده و شماره 3 نیز سومین عدد در ریاضیات است، کمی اشتباه گرفتن USB 3.0 با USB Type-C منطقی به نظر برسد اما به شما اطمینان می‌دهیم که این دو استاندارد کاملا با یک دیگر متفاوت هستند.

ساده‌ترین قائده برای درک مناسب فرق usb type c با usb3 این است که استاندارد‌های عددی USB مثل 3.1، 3.0، 2.0 و غیرهT سرعت درگاه USB را مشخص می‌کنند و استاندارد‌های حرفی مثل تایپ A، تایپ B، تایپ C و غیره بیانگر شکل و ظاهر کابل و درگاه USB هستند.

به عنوان مثال، همانطور که احتمالا می‌دانید USB type A بزرگترین و شناخته شده‌ترین نوع USB است که در کامپیوتر‌ها، لپ‌تاپ و دستگاه‌های جانبی آن را زیاد مشاهده کرده‌ایم. USB type B نیز مدلی از درگاه USB است که از USB A کوچکتر بوده و شکلی مربعی دارد. این درگاه به دو دسته مینی یو اس بی بی و میکرو یو اس بی بی تقسیم می‌شود. در مورد USB type c نیز پیش از این به اندازه کافی در قسمت‌های قبلی توضیح داده شده است.

درخصوص استاندارد‌های عددی، استاندارد USB 2.0 می‌تواند با حداکثر سرعت 480 مگابیت بر ثانیه داده‌ها را منتقل کند، اما این سرعت برای USB 3.0 که در سال 2008 معرفی شد 5 گیگابیت بر ثانیه است. در سال 2013 نسل بعدی USB تحت عنوان USB 3.1 به بازار آمد که از سرعیت انتقال 10 گیگابیت بر ثانیه پشتیبانی می‌کند و می‌تواند با درگاه‌هایی مثل اترنت و تاندربولت رقابت کند.

با این وجود، تفاوت usb3 و usb type c به این معنا نیست که نمی‌توان در یک درگاه از هر دو استاندارد USB 3.1 و USB Type-C استفاده کرد. به عنوان مثال، یک درگاه می‌تواند شکل ظاهری usb type c را داشته و از سرعت انتقال نسل USB 3.1 پشتیبانی کند. یا در موارد دیگر، درگاهی می‌تواند از نوع USB Type A بوده اما سرعت آن برابر با هرکدام از نسل‌های USB 2.0 ،USB 3.0 یا USB 3.1 باشد.